Katalog kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi B+R jest dosyć szeroki i obejmuje m.in. wydatki na nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego. Odliczeniu mogą podlegać również koszty odpłatnego korzystania z aparatury naukowo-badawczej oraz odpisy amortyzacyjne.

Katalog kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi B+R

Przepisy w zakresie ulgi B+R zawierają kilka rodzajów kosztów kwalifikowanych, w którym znajduję się kategorie dające prawo, aby realnie myśleć o odliczeniu od podstawy opodatkowania wydatków związanych z korzystaniem z nabyciem bądź korzystaniem ze sprzętu, maszyn lub urządzeń. Warto przypomnieć, że wysokość dodatkowego odliczenia tego rodzaju kosztów w ramach ulgi B+R wynosi 100%. Jak się okazuje, w praktyce można niekiedy mieć wątpliwości, jakie wydatki podlegają faktycznie odliczeniu.

Sprzęt specjalistyczny niebędący środkami trwałymi

W myśl art. 18d ust. 2 pkt 2a ustawy o CIT, za koszty kwalifikowane uznaje się nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych.

Z treści ww. przepisu wynika, że dla uznania poniesionych wydatków na sprzęt specjalistyczny za koszty kwalifikowane muszą zostać łącznie spełnione następujące warunki:

– sprzęt nie stanowi środka trwałego,

– sprzęt zalicza się do kategorii „sprzętu specjalistycznego”, oraz

– sprzęt jest wykorzystywany bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.

Co ważne, użyte w treści ww. przepisu pojęcie „w szczególności” oznacza, że katalog ten nie ma charakteru zamkniętego. Niestety w rozstrzygnięciach organów podatkowych można spotkać się niekiedy także z odmiennym stanowiskiem, które prowadzi do zawężenia zakresu zastosowania tego przepisu i możliwości odliczenia kosztów kwalifikowanych przez podatników.

Przez pojęcie sprzętu specjalistycznego, zgodnie ze słownikiem języka polskiego należy rozumieć przedmiot użytkowy związany z pewną specjalnością.

Przy spełnieniu ww. warunków, wydatek może być zaliczony do kosztów kwalifikowanych.

Odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej

Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 4 ustawy o CIT, za koszty kwalifikowane uznaje się odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4.

Jest to inny charakter wydatku niż nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej uregulowane w art. 18d ust. 2 pkt 4a ustawy o CIT, które obejmuje nie tylko prawo do korzystania z aparatury naukowo-badawczej, ale również wykwalifikowany personel do jej obsługi. W praktyce, tego rodzaju koszt może obejmować np. usługi świadczone przez laboratoria.

W przypadku odpłatnego korzystania z aparatury naukowo-badawczej przepisy nie precyzują charakteru umowy, na podstawie którego podatnik może korzystać z aparatury, aby związany z tym wydatek odliczyć od podstawy opodatkowania. Nie ma więc formalnych przeszkód, aby był to najem bądź leasing. Możliwe jest więc zaliczenie do kosztów kwalifikowanych także wydatków związanych z wykorzystywaniem w ramach prac badawczo-rozwojowych sprzętu, który nie jest własnością podatnika. Kluczowe jest jednak, aby przedmiotem odpłatnego korzystania była aparatura naukowo-badawcza i w tym zakresie można mieć pewne wątpliwości interpretacyjne, gdyż pojęcie to nie jest zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego.

Pomocniczo można posłużyć się wyjaśnieniami Głównego Urzędu Statystycznego, zgodnie z którymi aparatura naukowo-badawcza to zestawy urządzeń badawczych, pomiarowych lub laboratoryjnych o małym stopniu uniwersalności i wysokich parametrach technicznych (zazwyczaj wyższych o kilka rzędów dokładności pomiaru w stosunku do typowej aparatury stosowanej dla celów produkcyjnych lub eksploatacyjnych). Co ważne, w myśl wyjaśnień GUS, do aparatury naukowo-badawczej nie zalicza się sprzętu komputerowego i innych urządzeń nie wykorzystywanych bezpośrednio do realizacji prac B+R.

Analogicznie pojęcie to zdają się interpretować organy podatkowe. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z dnia 19 września 2023 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.389.2023.2.AN) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że koszty leasingu maszyn CNC oraz laserów do obróbki materiału, wykorzystywane wyłącznie w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej, mogą stanowić koszty kwalifikowane w ramach ulgi B+R.

Podobnie w interpretacji indywidualnej z dnia 12 października 2023 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.433.2023.2.JMS) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że koszty leasingu urządzenia stanowiącego aparaturę naukowo-badawczo, wykorzystywanego wyłącznie w ramach prac badawczo-rozwojowych, mogą stanowić koszty kwalifikowane. Co ważne, dotyczy to zarówno opłaty wstępnej jak i rat leasingowych.

W interpretacji indywidualnej z dnia 24 lipca 2020 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.174.2.2020.ŚS), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził natomiast, że kosztem kwalifikowanym nie mogą być koszty leasingu sprzętu komputerowego, który ze względu na swój uniwersalny charakter nie powinien być traktowany jako sprzęt specjalistyczny.

Niewątpliwie w przypadku każdego wydatku należy indywidualnie przeanalizować jego charakter i przyporządkować do odpowiedniej kategorii. W przypadku istotnych wątpliwości warto natomiast wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w celu zabezpieczenia swojego prawa do odliczenia.